Gökbilimciler derin uzayda 'kaynayan okyanusa sahip gezegen’ tespit etti

James Webb teleskobu tarafından yapılan önemli keşif, gezegenin yüzeyindeki koşullar konusunda anlaşmazlığa yol açtı

Fotoğraf: Amanda Smith   Asopress - Gökbilimciler, yaşanabilir koşullara sahip gezegen arayışını devam ettirirken, tamamen suyla kaplı olabilecek uzak bir uzak gezegeni gözlemlediler.   Guardian'da yer alan habere göre, NASA'nın James Webb uzay teleskobu tarafından yapılan gözlemler, Dünya'nın iki katı yarıçapa sahip ve yaklaşık 70 ışık yılı uzaklıkta bulunan öte gezegenin atmosferinde su buharı, metan ve karbondioksitin kimyasal izlerini ortaya çıkardı. Cambridge Üniversitesi'nden araştırmacılara göre, bu kimyasal karışım, okyanusun tüm yüzeyi kaplayacağı bir su dünyası ve hidrojen açısından zengin bir atmosfer ile tutarlı; ancak sakin ve davetkar bir deniz manzarası tasavvur etmiyorlar. Analizi yürüten Prof Nikku Madhusudhan, "Okyanusun sıcaklığı 100 derecenin üzerinde veya daha fazla olabilir" dedi. Yüksek atmosferik basınçta, bu kadar sıcak bir okyanus hâlâ sıvı olabilir ancak yaşanabilir olup olmadığı belli değil" diye ekledi. Ancak TOI-70 d olarak bilinen aynı dış gezegen üzerinde başka gözlemler yapan Kanadalı bir ekip tarafından  bu yorum tartışılıyor . Kanadalı ekip aynı atmosferik kimyasalları tespit ettiler, ancak gezegenin sıvı su için çok sıcak olacağını (muhtemelen 4.000°C) ve bunun yerine inanılmaz derecede yoğun bir hidrojen ve su buharı atmosferiyle kaplı kayalık bir yüzeye sahip olabileceğini savundular. Bu son gözlemler James Webb'in güneş sistemimizin ötesindeki gezegenlerin doğasına dair sunduğu çarpıcı içgörüleri gözler önüne seriyor. Teleskop, mevcut kimyasal elementlerin ayrıntılı dökümünü vermek için yörüngedeki gezegenlerin atmosferlerinden filtrelenen yıldız ışığını yakalıyor. Gökbilimciler bundan yola çıkarak bir gezegenin yüzeyindeki koşulların ve orada yaşamın hayatta kalma olasılığının bir resmini oluşturabilirler. TOI-270 d'nin okyanusuna ilişkin kanıt, temel kimyanın hidrojen açısından zengin bir atmosferde doğal olarak oluşması gerektiğini öngördüğü amonyak yokluğuna dayanmaktadır. Ancak amonyak suda hızlı çözünür ve bu nedenle aşağıda bir okyanus olsaydı atmosferde tükenirdi. Madhusudhan, "Yorumlardan biri, gezegenin hidrojen açısından zengin bir atmosfer altında su okyanusuna sahip, sözde 'hycean' bir dünya olduğu yönünde" dedi. Açık Üniversite'den gökbilimci olan ve son çalışmaya dahil olmayan Dr Jo Barstow ise atmosferdeki su buharının bolluğunu belirlemek için yapılacak daha fazla gözlemin, bir okyanus olasılığının açıklığa kavuşturulmasına yardımcı olacağını söyledi. "İki ekibin aynı veri setine bakıp aynı kimyasal yapıyı ortaya çıkarması gerçekten büyüleyici" diye ekledi.