Ülkücü bozkurt işaretine UEFA'dan ceza geçmişte benzer vakalar yaşandı mı?
Fotoğraf: Hendrik Schmidt / dpa ve AP
Asopress - Avrupa Futbol Şampiyonası (EURO 2024) son 16 turu maçında Avusturya'yı 2-1 mağlup ederek çeyrek finale çıkan Türkiye A Milli Futbol Takımının gollerini atan Merih Demiral'in gol sonrası yaptığı ülkücü/bozkurt işaretine UEFA iki maç cezası verdi.
Yaşananlar sonrası DW Türkçe'den Ece Çelik'e konuşan spor yazarı Bağış Erten, "sporcuların bu davranışlara ilişkin bilinç düzeylerinin düşük olduğunu" değerlendirmesinde bulundu. Erten değerlendirmesinin Demiral ile ilgili bölümünde ise "Yaptığınız her şeyin yanınıza kaldığını bildiğiniz bir ülkenin çocukları bunlar. Bir kural olsa da bunun bir kural olduğunu bilseler de bunun rahat rahat çiğnenebileceği düşüncesi var. Merih'e bu işareti neden yaptığını sorsanız, Türkiye'de legal bir partinin işaretini yaptığını söyleyecektir. Irkçı, faşizan bir düşüncenin işaretini bilinçli olarak yapmıyor aslında. O böyle bir lüksü olduğunu düşünüyor" ifadelerini kullandı.
Türk mitolojisi'nden bir işaret mi siyasi mi?
Sosyal medyada birçok kullanıcı sokakta, kahvede konuşulanları deyim yerindeyse gündeme taşıyordu. Birçok kişi yapılan işaretin siyasi değil Türk mitolojisinde bir işaret olduğunu öne sürdü. Türk Mitolojisinde her ne kadar bozkurt önemli bir figür olsa da 1960'lı yıllarda Alpaslan Türkeş ve onun yönettiği parti tarafından kullanılıyor. Bugün özellikle MHP başta olmak üzere İYİ Parti, Zafer Partisi gibi MHP'den ayrılmış birçok partili tarafından işaret kullanılıyor. Özellikle "ülkücü" olarak tabir edilen kesimlerin kullandığı işareti Türkçü akımları kullanıyor.
İşareti yapanların sabıkaları kabarık
Suç örgütü liderlerinden Sedat Peker başta olmak üzere birçok sabıkalı kişinin yaptığı işaret Türkiye'de sık sık tartışma konusu oluyor. İzmir'de HDP binasını basıp Deniz Poyraz'ın katili Onur Gencer'de aynı işareti yapmıştı. Aleyna Çakır'ın katili Ümit Can Uygun, İpek Er'e tecavüz eden ve intihara sürükleyen Uzman Çavuş Musa Orhan da aynı işareti yapanlar arasında bulunuyor. Türkiye'de işareti yapanlar "ırkçı", "faşist" olarak anılıyor. Bunun gibi birçok örnek sosyal medyada ve adli kayıtlarda bulunuyor.
Ülkücü hareket Avrupa'da yasaklı
UEFA, ırkçılık yapan futbolculara çeşitli disiplin cezaları uygulamaktadır. Cezalar arasında maçtan men, para cezası, saha kapatma veya organizasyonlardan men gibi cezaları mevcut. UEFA, ırkçılık vakalarını ciddiye almakta ve bu tür davranışları kınayan sert adımlar atmaktadır. Yaşanan vakalarda cezanın miktarını tekrarlanma durumuna vb faktörleri alarak verdiği biliniyor.
UEFA, EURO 2024'de Türkiye A Milli Futbol Takımının gollerini atan Merih Demiral'in gol sonrası yaptığı ülkücü/bozkurt işaretine UEFA iki maç cezası verdi. Ceza sonrası Anadolu Ajansı'nın geçtiği habere göre spor hukukçusu Av. Anıl Dinçer, UEFA'nın verdiği kararın hukuki müeyyideler ve emsaller ile örtüşmediğini, bu kararın Avrupalı yetkililer tarafından tamamen Türkiye karşıtı bir tutum ile alındığını belirtti. Dinçer, "Merih Demiral’ın bozkurtlu gol sevinci nedeniyle UEFA tarafından resmi müsabakalardan 2 maç men edilmesi cezası açıkça fahiştir, haksızdır, hukuk sınırlarının dışındadır" yorumunda bulunuyor. Türkiye hukukuna göre işaretin herhangi bir cezası veya hukuki karşılığı yok. Türkiye'de iktidar ortaklarından birinin MHP olduğu hatırlandığında ve işaretin o siyasi partiyi anımsattığından kaynaklı herhangi bir cezai işleme tabi tutulmaması bu açıdan "yasal" kabul ediliyor. Avrupa'da ise Fransa ve Avusturya başta olmak üzere ülkücü hareket bazı ülkelerde yasaklı olarak biliniyor.
UEFA'nın ırkçılık cezalarına birkaç örnek
Liverpool forması giyerken Manchester United'ın oyuncusu Patrice Evra'ya 2011'de ırkçı bir söylemde bulunduğu gerekçesiyle Luis Suarez İngiltere Futbol Federasyonu tarafından ceza almıştı. UEFA da daha sonra bu olayla ilgili olarak 8 maçlık bir ceza vermiştir.
Yunanistan milli takım oyuncusu Giorgos Katidis 2013 yılında Nazi selamı verdiği için ömür boyu men edilmişti. Nazilerin katlettiği yüzbinlerce kişiye hakaret sayıldığı için bu ceza verilmişti.
Spartak Moskova Taraftarlarına Ceza (2018): Spartak Moskova'nın UEFA Avrupa Ligi'nde Athletic Bilbao ile oynadığı maçta, Spartak taraftarları tarafından ırkçı şarkılar söylendiği için UEFA, Spartak Moskova'ya ırkçılık nedeniyle 100.000 Euro para cezası vermiştir.
Bulgaristan Milli Takımına Ceza (2019): Bulgaristan Milli Takımı, İngiltere ile oynanan UEFA EURO 2020 eleme maçında taraftarlarından ırkçı tezahüratlar yapıldığı için UEFA tarafından ırkçılık nedeniyle 75.000 Euro para cezasına çarptırılmıştır. Ayrıca, Bulgaristan'a gelecek maçlarda seyircisiz oynama cezası verilmiştir.
Haber Merkezi